W latach 2021 -2022 Muzeum – Kaszubski Park Etnograficzny im. T. i. I . Gulgowskich we Wdzydzach dzięki finansowemu wsparciu Ministerstwem Kultury, Dziedzictwa Narodowego i Sportu w ramach programu „Wspieranie Działań Muzealnych”, poddało konserwacji 8 pojazdów konnych z kolekcji 23 pojazdów będących własnością Muzeum. Wszystkie pojazdy z kolekcji, która tworzona była przez wiele lat, przez pierwszego dyrektora placówki – Benedykta Malinowskiego, pochodzą z terenu Pomorza, z końca XIX i początku XX wieku. Pojazdy były kupowane w złym stanie techniczno-wizualnym, jednak ze względów historyczno-artystycznych były i są warte uratowania i zachowania - ponieważ są to pojazdy z lokalnych warsztatów powoźniczych. Jest to zbiór piękny, jednolity, ściśle regionalny i co najważniejsze, jedyny tak reprezentatywny i różnorodny na Pomorzu, jak określiła go historyk sztuki, wieloletnia kustoszka Powozowni Muzeum-Zamku w Łańcucie.

Do konserwacji wytypowano 8 obiektów będących w bardzo złym stanie zachowania, wymagających szybkiej interwencji konserwatorskiej. W zbiorze tym znajdowały się: sanie wyjazdowe o nadsaniu z plecionki; jadwagen - pomorska bryka myśliwska; dwukołowa polówka; sanie pomorskie wyjazdowe z koziołkiem tylnym tzw. Vis a vis; sanie wyjazdowe czteroosobowe z koziołkiem tylnym; dwie bryki pomorskie zwane Wolantami; bryczka wasągowa pomorska.

Większa część pojazdów, o których mowa związana jest z  Fabryką Pojazdów Konnych Stefana i Albina Przewoskich w Starogardzie Gdańskim istniejąca w latach 1885–1952, która była  jednym z większych, ważniejszych i bardziej znanych warsztatów regionalnych na obszarze ówczesnych Prus Królewskich. Zaopatrywały się w niej szczególnie polskie dwory szlacheckie i ziemiaństwo. Produkty były solidne i estetycznie wykończone.

Mamy nadzieję, że zakończona w roku 2022 konserwacja będzie miała swój ciąg dalszy i za kilka lat udostępniona zostanie szerokiej publiczności cała wspaniała kolekcja 23 dostępnych w Muzeum pojazdów. Tymczasem od listopada 2022 r. istnieje możliwość obejrzenia pojazdów już poddanych konserwacji na wystawie znajdującej się na terenie Muzeum. Warto przyjrzeć się tej cennej i unikatowej kolekcji, która jest częścią dziedzictwa kulturowego Pomorza.

Renowacja powozów była możliwa dzięki umowie nr 08713/21/FPK/NIMOZ między Muzeum – Kaszubskim Parkiem Etnograficznym im. T. i I. Gulgowskich we Wdzydzach a Ministerstwem Kultury, Dziedzictwa Narodowego i Sportu, w imieniu którego działał Piotr Majewski – Dyrektor Narodowego Instytutu Muzealnictwa i Ochrony Zbiorów. Umowa ta dotyczy dofinansowania zadania konserwacji 8 pojazdów konnych z k. XIX i pocz. XX w. pochodzących z terenu Pomorza w ramach programu „Wspieranie Działań Muzealnych”.

DOFINANSOWANO ZE ŚRODKÓW MINISTERSTWA KULTURY, DZIEDZICTWA NARODOWEGO I SPORTU POCHODZĄCYCH Z FUNDUSZU PROMOCJI KULTURY – PAŃSTWOWEGO FUNDUSZU CELOWEGO

Nazwa zadania:
„Konserwacja pomorskich pojazdów konnych ze zbiorów Muzeum – Kaszubskiego Parku Etnograficznego im. T. i I. Gulgowskich”

Wartość dofinansowania:
83.000,00 zł
Całkowity koszt realizacji zadania:
118.800,00 zł