W geście solidarności z narodem ukraińskim,
zapraszamy wszystkie obywatelki i wszystkich obywateli Ukrainy do bezpłatnego zwiedzania
Muzeum – Kaszubskiego Parku Etnograficznego im. T. i I. Gulgowskich we Wdzydzach.


Для громадян України вхід до музею безкоштовний.

 

uwaga

Od maja do września muzeum można zwiedzać samodzielnie przy pomocy bezpłatnej ulotki z mapką i oznakowania terenu ekspozycji plenerowej. Zwiedzanie odbywa się wówczas zgodnie numeracją obiektów. W niektórych z nich czekają na Was przewodnicy i opiekunowie wystaw, pozostałe są udostępnione bezobsługowo.

 

DZIEŃ DZIECKA

1 VI 2023, 9:00 - 16:00

Tylko w tym dniu w cenie biletu wstępu oferujemy, oprócz zwiedzania wystaw, atrakcyjny program:

„Muzeum do zabawy?”
Przez cały dzień będziecie mogli się dobrze bawić na niezwykłej wystawie dla dzieci (i nie tylko) gdzie wszystkimi zmysłami dotkniecie przeszłości, dowiecie się czym jest skansen i kto tworzy kolekcje muzealne, a także zaprojektujecie muzeum przyszłości.
Chałupa z Osieka nr 3.

Kaszëbsczé spòrtë
Zagracie w tradycyjne kaszubskie gry - „bùczkę” (świnkę) i „klóska” (klipę).
Przy chałupie z Porąbu nr 10.

Dawne zabawy i zabawki
Spróbujecie swoich sił w chodzeniu na szczudłach i w "korkach", nauczycie się toczyć obręcz, fajerkę i kulącz, zagracie w zbijaka szmacianym gałganem oraz poznacie dawne zabawki na biegunach, na kółkach, pływające i fruwające.
Zagroda z Trzebunia nr 19.

Papierowe kwiaty - warsztaty
Nauczymy Was wykonywania tradycyjnych kwiatów z krepiny, którymi dawniej ozdabiano wiejskie kapliczki.
Chałupa ze Starej Huty nr 27.

 

ZIELONE ŚWIĄTKI

28 V 2023, 10:00 - 18:00

Na Kaszubach powiadają, że „Zielone Świątki to dobrego początki", a zatem w zielonoświątkową niedzielę zapraszamy Was na kaszubskie widowisko obrzędowe pt. ŚCINANIE KANI.

W programie:

× obrzędowy wystrój chałup i zagród;
× widowisko obrzędowe ŚCINANIE KANI czyli pojmanie, oskarżenie i stracenie Kani w wykonaniu Teatru ZYMK. Początek widowiska o godz. 14:00 przy kościele ze Swornegaci (nr 17).

 

NOC MUZEÓW

13 V 2023, 20:00 - 24:00

Europejska Noc Muzeów to jedyna w swoim rodzaju okazja do zwiedzania wdzydzkiego muzeum po zmroku. Spacerując z przewodnikiem będziecie podglądać przez okna mieszkańców wsi przy pracy lub wieczerzy, odwiedzicie m.in. robotnika rolnego, obraźnika, stelmacha i wiejskiego nauczyciela. Miłośnicy mocniejszych wrażeń poznają tradycję „pustej nocy”, zwiedzą kryptę rodu Wejherów, wezmą udział w weselnej potańcówce i zawiążą komitet kolejkowy.

Podróżujący do i z Muzeum Hymnu Narodowego w Będominie pomogą w przygotowaniach tajnej wyprawy Józefa Wybickiego.

Przewodnicy będą oprowadzać uczestników Nocy Muzeów w 20-osobowych grupach, co 15 minut, od godziny 20:00 do 23:30.




 

MAJÓWKA

1 - 3 V 2023, 10:00 - 18:00

Dawniej wierzono, że w początkach maja wszelkie złe moce stają się szczególnie silne. Aby je odstraszyć kreśli się na drzwiach wizerunek krzyża i przybija do nich ciernie, a mieszkańcy obchodzą wieś z Môjikiem...

W programie:

MÔJIK - widowisko obrzędowe w wykonaniu Teatru ZYMK.
Początek o godz. 12:00 w zagrodzie szlacheckiej z Luzina nr 8.

KASZËBSCZÉ SPÒRTË - gra w bùczkę i klóska, strzelanie z bata, wspinanie się na majowy słup, strojenie Môjika i kursy latania na miotle i ożogu. Od godz. 13:00 do 16:00 przy dworku z Piechowic nr 21.

Prelekcje w karczmie „Wygoda”
(chałupa ze Starej Huty nr 27):
1 maja
Godz. 10:30
Opowiadanie obrazami, czyli o fotoreportażu
Wisła Zabrocka - fotografka, współzałożyciela Stowarzyszenia Lokalnych Twórców Sztuk Wizualnych Igers Kaszuby, propagatorka fotografii autentycznej i regionalnego piękna. Wykład odbędzie się w ramach #instameet @igers_kaszuby.

Godz. 14:00
Na psa urok, a na kota suchoty! Symbolika zwierząt u Kaszubów
Natalia Zacharek - doktorantka Nauk o Kulturze Uniwersytetu Wrocławskiego, pasjonatka i popularyzatorka kultury wsi polskiej. Jeździ tam, gdzie „nic przecież nie ma” i zbiera słowne skarby.

2 maja o godz. 14:00
Świat demonów dawnych Słowian
Radosław Sawicki - twórca i kierownik Muzeum Mitologii Słowiańskiej w Owidzu.

3 maja
o godz. 14:00
Żywioły, los i czarownice – kobiece bóstwa i demony w wierzeniach Słowian i Bałtów
oraz
warsztaty z tworzenia słowiańskich lalek intencyjnych – motanek.
Aleksandra Fijałkowska, doktorantka archeologii na Uniwersytecie Gdańskim, autorka bloga Archeo-opowieści.

Pokaz pracy lokomobili parowej
przy tartaku ze Staniszewa nr 12.

Opowieści Babci Iwonki o kaszubskich zwyczajach i obrzędach
w chałupie ze Skorzewa nr 16.

Wyplatanie koszy z korzenia sosny
w zagrodzie z Trzebunia nr 19.

Tradycyjne zajęcia wiejskie
w zagrodzie z Nakli nr 20.

Warsztaty malowania na szkle, wyrobu kwiatów z papieru i tkania szmaciaka
w chałupie ze Starej Huty nr 27.

Kiermasz sztuki ludowej i rękodzieła artystycznego
- od 29 kwietnia do 3 maja.

 

„Dëgù, dëgù pò dwa jaja, a chto nie dô, tegò prajã!”
Żëczimë Wama wszëtczégò bëlnégò na ne Jastrë, żebë jesta sã na se nie gòrzëlë a wiedno w zgòdze żëlë.

„Dyngu, dyngu po dwa jaja, a kto nie da, ten dostanie!”
Życzymy Wam wszystkiego dobrego na te Święta Zmartwychwstania Pańskiego, abyście się na siebie nie złościli i zawsze w zgodzie z sobą żyli.

 

 

JASTRË - WIELKANOC NA KASZUBACH

5 - 23 IV 2023

Święta Wielkanocne, zwane na Kaszubach „Jastrë", niosą ze sobą duży zespół zwyczajów i obrzędów ściśle związanych z nadejściem wiosny i budzącą się do życia przyrodą.

W Muzeum nadejście wiosny inaugurujemy obrzędowym wystrojem chałup i dworów, w których prezentujemy sposoby barwienia jaj oraz pożywienie postne i świąteczne. W zabytkowym kościele w Wielką Sobotę odbędzie się święcenie palm i jadła, a w Niedzielę i Poniedziałek uroczysta msza święta.

GODZINY OTWARCIA:
Od wtorku do niedzieli, od 9.00 do 16.00.
9 kwietnia - w Wielkanoc - nieczynne.
10 kwietnia - w Poniedziałek Wielkanocny - od 9.00 do 16.00.

MSZE ŚWIĘTE w kościele pw. św. Barbary:
2 kwietnia - Niedziela Palmowa - godz. 8.00
8 kwietnia - święcenie pokarmów - godz. 12.00.
9 kwietnia - w Wielkanoc - godz. 11.30.
10 kwietnia - w Poniedziałek Wielkanocny - godz. 8.00.

 

 

CHODZIMY TU PO DYNGUSIE

20 III - 8 IV 2023

Od 20 marca zabierzemy Was w podróż do świata dawnych obrzędów i zwyczajów związanych z okresem Wielkiego Postu oraz przygotowaniami do Wielkiego Tygodnia w ramach programu edukacyjnego "Chodzimy tu po dyngusie".

Zwiedzanie z przewodnikiem jest w tym czasie wliczone w cenę biletu i odbywa się o każdej pełnej godzinie:
- w marcu - od poniedziałku do piątku, od 10:00 do 14:00,
- w kwietniu - od wtorku do niedzieli, od 9:00 do 15:00.


 

 

OTWARCIE CHAŁUPY Z PORĄBU

Mieczysław Struk

Marszałek Województwa Pomorskiego

oraz

dr Katarzyna Kulikowska

dyrektor Muzeum – Kaszubskiego Parku Etnograficznego
im. Teodory i Izydora Gulgowskich we Wdzydzach

zapraszają na otwarcie

CHAŁUPY Z PORĄBU

piątek, 3 lutego 2023 r., godz. 12:00

Muzeum – Kaszubski Park Etnograficzny im. Teodory i Izydora Gulgowskich we Wdzydzach

 

FERIE W MUZEUM

16 I - 24 II 2023

pon. - pt., 10:00 - 15:00

Od 16 stycznia do 24 lutego zapraszamy Was serdecznie do udziału w zimowym programie edukacyjnym. Przygotowaliśmy szereg atrakcji, które pozwolą Wam aktywnie i twórczo spędzić czas w niepowtarzalnej scenerii wdzydzkiego muzeum.

W programie:

"Od Trzech Króli po Ostatki"
Podczas zwiedzania opowiemy Wam jak dawniej radzono sobie z mrozem, co jadano w Zapusty oraz czym zajmowano się podczas długich zimowych wieczorów.

Warsztaty muzealne
x gôdómë pò kaszëbskù
x kaszubskie instrumenty obrzędowe
x malarstwo na szkle
x tkactwo
x wyrób kwiatów z papieru

Projekcje filmów edukacyjnych
x adaptacje kaszubskich i kociewskich bajek
x fabularyzowane filmy dokumentalne

 

UWAGA!
⏰ Warsztaty i zwiedzanie z przewodnikiem odbywają się od poniedziałku do piątku o każdej pełnej godzinie - 10:00, 11:00, 12:00, 13:00 i 14:00.
☎️ Prosimy o rezerwowanie z wyprzedzeniem terminu zwiedzania oraz udziału w warsztatach i projekcjach filmowych - ilość miejsc ograniczona.

 

odszedŁ dr tadeusz sadkowski

Z głębokim żalem zawiadamiamy, że w dniu 21 grudnia zmarł wieloletni pracownik Muzeum i nasz serdeczny kolega dr Tadeusz Sadkowski - etnograf, kustosz dyplomowany, wielokrotnie nagradzany wybitny muzealnik i specjalista w dziedzinie tradycyjnej architektury oraz autor wielu publikacji z zakresu ochrony regionalnego dziedzictwa kulturowego. Jego całe życie zawodowe związane było z Muzeum - Kaszubskim Parkiem Etnograficznym we Wdzydzach, w którym przez wiele lat pełnił funkcję zastępcy dyrektora ds. działalności podstawowej.


Drogi Tadeuszu, zostawiłeś po sobie niezatarty ślad w naszej pamięci i sercach. Większość budynków w naszym Muzeum powstało dzięki Twojemu zaangażowaniu i fachowej wiedzy. Dla Ciebie to były nie tylko obiekty, ale też opowieści o ludziach, którzy w nich mieszkali. Teraz Ty stałeś się jedną z opowieści… Niech pomeranka, którą pływałeś niesie Cię przez fale wieczności. Do zobaczenia.

Pogrążonej w smutku rodzinie składamy wyrazy współczucia.

 

 

Na ne Gòdë żëczimë Wama
wiele redotë a miłotë.
Żebë jesta nie złapelë jaczi chërë,
òd Gwiôzdora darënczi dostelë,
abò i kòrbacz dzyrzkò strzimelë,
Nowégò Rokù dożdżelë,
a i szczestlëwò Gò przeżëlë.

Na to Boże Narodzenie życzymy Wam
wiele radości i miłości.
Byście choróbska nie chwycili,
od Gwiazdora podarki dostali,
albo i batożenie jego dzielnie znieśli,
Nowego Roku doczekali,
no i szczęśliwie Go przetrwali.

 


 

 

 

GÒDË - BOŻE NARODZENIE NA KASZUBACH

12 XII 2022 - 27 I 2023

pon. - pt., 10:00 - 15:00

Już od 12 grudnia aż do 27 stycznia 2023 r. zapraszamy do obejrzenia tradycyjnych przygotowań świątecznych w gburskich chałupach i szlacheckim dworze.

Zwiedzanie z przewodnikiem odbywa się od poniedziałku do piątku (z wyjątkiem 26 grudnia i 6 stycznia) o każdej pełnej godzinie - 10:00, 11:00, 12:00, 13:00 i 14:00.

 

Nabożeństwa w kościele ze Swornegaci w okresie świąteczno-noworocznym (wstęp bezpłatny):
25 grudnia - 11:30 / 26 grudnia - 8:00
1 stycznia - 11:30 / 6 stycznia - 8:00


 

uratowane od nieistnienia

dr Katarzyna Kulikowska
dyrektor Muzeum – Kaszubskiego Parku Etnograficznego
im. Teodory i Izydora Gulgowskich we Wdzydzach

zaprasza na otwarcie wystawy

URATOWANE OD NIEISTNIENIA - POMORSKIE POJAZDY KONNE

poniedziałek, 14 listopada 2022 r., godz. 12:00,

stodoła z Grabówka / zagroda z Pogódek nr 31.

 

KONSERWACJA POJAZDÓW KONNYCH

27 lipca 2022 r. powrócił z konserwacji pierwszy z czerech pojazdów konnych, których renowacja została zaplanowana na ten rok. Ich konserwacja jest możliwa dzięki umowie nr 08713/21/FPK/NIMOZ między Muzeum – Kaszubskim Parkiem Etnograficznym im. T. i I. Gulgowskich we Wdzydzach a Ministerstwem Kultury, Dziedzictwa Narodowego i Sportu, w imieniu którego działał Piotr Majewski – Dyrektor Narodowego Instytutu Muzealnictwa i Ochrony Zbiorów. Umowa ta dotyczy dofinansowania zadania konserwacji 8 pojazdów konnych z k. XIX i pocz. XX w. pochodzących z terenu Pomorza w ramach programu „Wspieranie Działań Muzealnych”.


W zbiorze pojazdów wytypowanych do konserwacji znajdują się: sanie wyjazdowe o nadsaniu z plecionki; jadwagen - pomorska bryka myśliwska; dwukołowa polówka; sanie pomorskie wyjazdowe z tylnym koziołkiem tzw. Vis a vis; sanie wyjazdowe czteroosobowe z koziołkiem tylnym; dwie bryki pomorskie zwane wolantami; bryczka wasągowa pomorska.


Cztery pierwsze pojazdy zostały poddane konserwacji w roku 2021, obecnie realizujemy drugi etap zadania. W tym roku konserwacji poddawane są pojazdy konne związane ze znaną i sławną, nie tylko na Pomorzu, Wytwórnią Pojazdów Konnych Stefana i Albina Przewoskich ze Starogardu Gdańskiego (1885-1952). To właśnie tam zostały zaprojektowane i wykonane dwa wolanty, bryczka wasągowa pomorska i sanie wyjazdowe, które zagościły w naszych zbiorach. Dodać należy, że Starogard Gdański położony jest w kociewskim regionie etnograficznym, który również znajduje się w orbicie zainteresowań badawczych naszego Muzeum.

URATOWANE OD NIEISTNIENIA - POMORSKIE POJAZDY KONNE

DOFINANSOWANO ZE ŚRODKÓW MINISTERSTWA KULTURY, DZIEDZICTWA NARODOWEGO I SPORTU POCHODZĄCYCH Z FUNDUSZU PROMOCJI KULTURY – PAŃSTWOWEGO FUNDUSZU CELOWEGO

Nazwa zadania:
„Konserwacja pomorskich pojazdów konnych ze zbiorów Muzeum – Kaszubskiego Parku Etnograficznego im. T. i I. Gulgowskich”

Wartość dofinansowania:
83.000,00 zł
Całkowity koszt realizacji zadania:
118.800,00 zł

 


 

AUTOSTRADA DO MUZEUM

Na podróżujących Autostradą A1 AmberOne czeka niespodzianka w postaci darmowych biletów do naszego Muzeum i innych atrakcyjnych miejsc regionu.

Aby zdobyć bilety, wystarczy dołączyć do programu lojalnościowego Amber+ w aplikacji AmberOne.

Polecamy, zapraszamy i czekamy! Więcej informacji i regulamin programu Amber+


 

BENEDYKT MALINOWSKI (1935 – 2022)

Dnia 9 maja odszedł Benedykt Malinowski, pierwszy dyrektor Kaszubskiego Parku Etnograficznego we Wdzydzach, muzealnik, historyk, pasjonat.
Urodził się 7.07.1935 roku w Kartuzach, w rodzinie inteligenckiej. Po ukończeniu szkoły podstawowej w 1949 roku, wraz z rodziną przeniósł się do Kościerzyny, gdzie uczęszczał do liceum ogólnokształcącego. Po jego ukończeniu podjął pracę jako referent w oddziale Narodowego Banku Polskiego w Kościerzynie.
W latach 1954-58 studiował historię ze specjalizacją archiwistyka na Uniwersytecie Mikołaja Kopernika w Toruniu. Po uzyskaniu dyplomu rozpoczął pracę w szkolnictwie, uczył w szkole podstawowej w Kościerzynie, następnie w Bydgoszczy. W 1962 roku przeniósł się do Sępólna Krajeńskiego gdzie rozpoczął pracę jako nauczyciel historii w liceum ogólnokształcącym.
W latach 1967-68 piastował stanowisko kierownika Powiatowego Domu Kultury w Sępólnie, następnie wrócił do Kościerzyny i w sierpniu 1969 roku podjął pracę w Wydziale Kultury Prezydium Powiatowego Rady Narodowej jako organizator Parku Etnograficznego we Wdzydzach Kiszewskich.
W 1969 roku rozpoczął roczne podyplomowe studia etnograficzne na Uniwersytecie Mikołaja Kopernika w Toruniu.
W styczniu 1970 roku objął stanowisko Dyrektora Kaszubskiego Parku Etnograficznego we Wdzydzach Kiszewskich, które piastował do września 1987 roku.
Od października 1987 roku do sierpnia 2000 był kierownikiem Działu Kultury Ludowej, po tym czasie przeszedł na emeryturę, pracując nadal jako samodzielny pracownik merytoryczny do dnia 31 marca 2005 roku.
Dla Benedykta Malinowskiego, jako dyrektora wdzydzkiego muzeum priorytetowym zadaniem była rozbudowa muzeum według planów zagospodarowania przestrzennego (1970, 1976).  Przy tworzeniu drugiej wersji, rozszerzonej o Kociewie i Bory Tucholskie, brał czynny udział wraz z prof. Andrzejem Baranowskim, Jerzym Fryczem, Wojciechem Błaszkowskim i Tadeuszem Sadkowskim. Cechowała go przy tym niezwykła konsekwencja i upór w odtwarzaniu budynków na terenie muzeum. Dużą wartość stanowiły dla niego badania terenowe, w których wielokrotnie sam uczestniczył. Był niezwykle otwarty na współpracę międzyinstytucjonalną, zachęcał nowo przyjętych, młodych pracowników merytorycznych do kontaktów z innymi muzeami i czerpania inspiracji oraz wymiany doświadczeń. Nie bał się również wprowadzania zmian, niezgodnych z wolą lokalnej społeczności (np. przy zmianie miejsca posadowienia kościoła sprowadzonego ze Swornegaci) czy wprowadzania kontrowersyjnych, nowatorskich rozwiązań technicznych – jak piorunochrony, które obecnie uchodzą za najlepszą i najbezpieczniejszą instalację odgromową.
Głównymi tematami jego zainteresowań było życie warstwy szlacheckiej społeczności kaszubskiej oraz meblarstwo. Cenił sobie kontakty z przedstawicielami tych społeczności, a zebrane materiały z wywiadów posłużyły do zakupu odpowiednich artefaktów i urządzania wystaw, z których najbardziej znane to wnętrze mieszkalne dworku z Trzebunia, wnętrze mieszkalne dworu z Luzina oraz Meblarstwo na Kaszubach. W przygotowaniu wystaw cechowała go niesamowita skrupulatność i bezkompromisowość.
Odznaczony Srebrną i Złotą Odznaką za Opiekę nad Zabytkami, Srebrnym Krzyżem Zasługi, odznaką Zasłużony Działacz Kultury.
W pamięci pracowników pozostanie jako wymagający ale sprawiedliwy i serdeczny dyrektor oraz wyjątkowy, szarmancki człowiek o wysokiej kulturze osobistej.

Łącząc się w bólu z rodziną, składamy wyrazy najgłębszego współczucia.
Pracownicy muzeum M-KPE we Wdzydzach.

 

KATALOG "WDZYDZKIEGO HAFTU KOLOTOWEGO"